Vefatının 700. Yılında Uluslararası Yunus Emre Sempozyumu Sonuç Bildirgesi

Kilis 7 Aralık Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı bölümü tarafından tertip edilen “Vefatının 700. Yılında Yunus Emre Sempozyumu” 30 Haziran 2021 tarihinde çevrim içi olarak gerçekleştirilmiştir. Sempozyuma Türkiye’nin muhtelif üniversite (14) ve kurumlarında hizmet veren 24 akademisyen ve araştırmacı yazar iştirak etmiştir.

Sempozyumun birinci oturumunda; büyük Türk şairi Yunus Emre’nin şiirlerinde vahdet-i vücud anlayışı çerçevesinde Hak ve insan tasavvuru, Yunus’un insan merkezli “Yaratılanı hoş gör, yaratandan ötürü” diye tabir ettiği toplum ve dünya barışına katkı sağlayan hoşgörü felsefesi, Yunus Emre ile ilgili yapılan çalışmalar bağlamında geleneğin icadı ve millî bir veli yaratımı, Yunus Emre’nin insan sevgisi üzerine yabancı bilim insanlarının görüşleri ve Orhan Dündar’ın Gönüller Sultanı Yunus Emre isimli eserinde değerler eğitimi ele alındı.

Sempozyumun ikinci oturumunda; Türkçenin dil bilgisi unsurlarından olan kiplik bağlamında Yunus Emre Divanı’nda kesinlik ve kesin dışılığı kodlayabilen birimler,  Türk lehçelerinde ve tüm Altay dillerinde pek çok biçimde kullanılan ka zamiri ve türevlerinin Yunus Emre’nin eserlerindeki örnekleri, Yunus Emre’nin şiirlerinde kendisine ve nefsine yönelik tenkitleri, Ahmed Yesevî ile Yunus Emre’nin ortak kültür, ortak düşünüş noktasında kesişen yönleri, Türk-İslam kültürü dairesi içerisindeki örnekleri ortaya konuldu.  

Sempozyumun üçüncü oturumunda; Millî Mücadele dönemi romancılarından Yakup Kadri’nin kaleminden Yunus Emre’ye dair düşüncelerine, Yunus Emre’nin Risaletü’n-Nushiyye isimli mesnevisinde imgelerin kullanımına, Emine Işınsu’nun Bir Ben Vardır Bende Benden İçeri ile İskender Pala’nın Od romanlarında Yunus Emre’nin menkıbevi hayatının mukayesesine, 1950 sonrası Türk şiirinde Yunus Emre izlerine ve Türk edebiyatı tarihinde çığır açan Yunus Emre’nin roman, hikâye, tiyatro gibi modern edebiyat unsurlarına yaptığı etkilere değinildi.

Sempozyumun dördüncü oturumunda; Türk edebiyatının iki etkili ismi olan Yunus Emre ve Süleyman Çelebi’nin din diline yaptığı katkılar, sevgi ve hoşgörüyü kendisine rehber edinen Yunus Emre’nin şiirlerinde en çok zikrettiği gönül kavramı, Yunus Emre geleneği denilen söyleyiş biçiminin özellikleri ve Mersin’in Silifke ilçesinde yaşayan Âşık İmamoğlu olarak tanınan İsmail Alptekin’in şiirlerinde Yunus Emre tesiri üzerinde durulmuştur.
Sempozyumun beşinci oturumunda; Türk Dili dergisinde farklı dönemlerde yayımlanan Yunus Emre üzerine yazılmış şiirlere, Yunus Emre Divanı’nda yer alan zaman kavramına ait söz varlığına, Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde Yunus Emre şiirlerinden nasıl faydalanılabileceğine ilişkin bilgiler verilmiştir. 
 
Yunus Emre’yi çeşitli alanlarda anma amacıyla gerçekleştirilen sempozyumumuz en kısa süre içinde kitaplaştırılarak ilgililerin dikkatine sunulacaktır. Programımızın sonunda basınımızla paylaşacağımız sonuç bildirgemiz şu şekildedir:
1. Türk tasavvufunun önemli şahsiyetlerinden biri olarak Yunus Emre'nin hem yeni nesillere takdim edilmesi hem de onun insanlığa miras bıraktığı öğretilerini dünyanın her yanına ulaştırmak amacıyla 2021 yılı "Yunus Emre ve Türkçe Yılı" ilan edilmiştir.
2. 13. yüzyılda yaşamış kültür, edebiyat, düşünce tarihimize tesir eden, gönül yapmayı kendisine şiar edinen büyük Türk şairi Yunus Emre sadece Türk şiirini değil Anadolu’da oluşan Türk düşüncesini de köklü fikirleriyle derinden etkilemiştir.
3. Yunus’un büyük şair olmasında evrensel sembolizme ulaşarak evrensel bir dil kullanması etkili olmuştur. Yunus’un “Yaratılanı hoş gör yaratandan ötürü” sevgi içerikli çağrısının günümüz dünyasında toplumsal barışın sağlanması hususunda bir harç olarak kullanılabilir olması önem teşkil etmektedir.
4. Yunus’ta evrensel bir dil var mıdır, Asırlar öncesinden doğmuş bir hoşgörü düşüncesi günümüz insanlarının sorunlarına çözüm bulabilir mi, Yunus’un sevgi dilinin gücü nereden geliyor, Yunus’un hoşgörüsünü dünyaya tanıtmanın yolları nelerdir, Yunus Emre Türk kimliğinin sembol şahsiyeti olma vasfını nasıl kazandı, Cumhuriyet dönemi sonrası Yunus Emre etrafında gelişen tartışmaların çerçevesi nedir? gibi sorular sempozyumda üzerinde durulan önemli meselelerdendir.
5. Millî kimlik ve edebiyatın oluşturulmasında millî bir veli olarak görülen Yunus Emre hakkında Cumhuriyet sonrası yorumlarda kimlik algısı, kimlik kurgusuna yoğunlaşılması farklı perspektifler ve veriler sağlayacaktır.
6. Tasavvuf edebiyatının önemli bir şahsiyeti olarak kabul edilen Yunus Emre hem Türk hem yabancı pek çok bilim adamının çalışmalarına konu olmuştur. 700 yüzyıl önce vefat eden Yunus’un; hoşgörünün, alçakgönüllülüğün, dostluğun, sevginin sembolü olması bilim adamlarınca kabul edilen ortak bir sonuçtur.
7. Geleceğin teminatı olarak görülen çocukların yetiştirilmesi ve hoşgörü, adalet, dostluk, dürüstlük, sabır, sorumluluk, sevgi gibi değerlerin nesillere aktarımında Yunus Emre’nin insan ve dünya anlayışının rolü oldukça önemlidir.
8. Bir imgelem olarak da değerlendirilebilecek Yunus Emre, şiirlerinde kullandığı sembollerle öz bir şiir dili yaratarak Türk şiirinin çıtasını belirleyen değerli bir şahsiyet olmuştur.